استخر ذخیره آب کشاورزی

آب یک منبع حیاتی برای کشاورزی است. کشاورزان برای آبیاری محصولات خود به آب نیاز دارند. با این حال، آب همیشه در دسترس نیست. خشکسالی‌ها و تغییرات آب و هوایی می‌توانند دسترسی به آب را محدود کنند.

استخر ذخیره آب کشاورزی می‌توانند به کشاورزان کمک کنند تا در برابر این چالش‌ها مقاوم باشند. استخرها ذخیره آب می‌توانند به کشاورزان کمک کنند تا آب را ذخیره کنند، از آن محافظت کنند و به طور کارآمدتری از آن استفاده کنند.

در این مقاله، ما همه چیزهایی را که باید در مورد استخرهای ذخیره آب کشاورزی بدانید، پوشش خواهیم داد. ما در مورد مزایا، انواع، هزینه‌ها و نحوه انتخاب استخر مناسب برای شما صحبت خواهیم کرد.

استخرهای ذخیره آب چیست؟

استخر ذخیره آب یک سازه است که برای ذخیره آب استفاده می‌شود. این سازه‌ها در انواع مختلفی وجود دارند و می‌توانند از مواد مختلفی مانند بتن، فلز، پلاستیک و ژئوممبران ساخته شوند.

استخرهای ذخیره آب کاربردهای مختلفی دارند، از جمله:

• ذخیره آب برای آبیاری کشاورزی
• ذخیره آب برای مصارف صنعتی
• ذخیره آب برای مصارف شهری
• ذخیره آب برای مصارف تفریحی

مزایای استخرهای ذخیره آب کشاورزی:

استخرهای ذخیره آب کشاورزی مزایای زیادی برای کشاورزان دارند، از جمله:

• ایجاد امنیت آب: استخرهای ذخیره آب می‌توانند به کشاورزان کمک کنند تا آب را در طول دوره خشکسالی ذخیره کنند. این می‌تواند به جلوگیری از از بین رفتن محصولات و خسارت به مزارع کمک کند.
• بهبود بهره‌وری آب: استخرهای ذخیره آب می‌توانند به کشاورزان کمک کنند تا از آب موجود به طور کارآمدتری استفاده کنند. این می‌تواند به صرفه‌جویی در هزینه‌های آب و کاهش اثرات زیست‌محیطی کمک کند.
• افزایش تولید محصولات: استخرهای ذخیره آب می‌توانند به کشاورزان کمک کنند تا در طول سال محصولات بیشتری تولید کنند. این می‌تواند به افزایش درآمد کشاورزان کمک کند.

تقسیم بندی استخرهای کشاورزی

استخرهای ذخیره آب را می توان بر اساس نحوه خاکبرداری و مصالح استفاده شده در ساخت، به دو دسته تقسیم کرد.

تقسیم بندی بر اساس نحوه خاکبرداری

استخرهای مدفون

• این نوع استخرها در عمق زمین ساخته می شوند. در این استخرها، خاکبرداری تا عمق مورد نیاز انجام می شود و سپس استخر ساخته می شود. لبه های استخر کمی بالاتر از سطح زمین قرار می گیرد و آب از طریق پمپاژ و کف کش ها تخلیه می شود.

استخرهای نیمه مدفون

• در این نوع استخرها، خاکبرداری تا عمق معینی انجام می شود و سپس خاک برداشته شده لبه های استخر را خاکریزی می کند. در این استخرها، بسته به ارتفاع سطح زمین، می توان از پمپاژ یا لوله گذاری برای تخلیه آب استفاده کرد.

• این نوع استخرها به طور کامل روی سطح زمین ساخته می شوند. در این استخرها، خاکبرداری انجام نمی شود و فقط کف استخر با مصالح مناسب مانند سیمان یا بتن عایق بندی می شود. آب در این استخرها به دلیل شیب کف به سمت خروجی جریان می یابد.

تقسیم بندی بر اساس مصالح استفاده شده در ساخت

استخرهای بتنی

• این نوع استخرها از مصالحی مانند بتن، سیمان و آرماتور ساخته می شوند. استخرهای بتنی از استحکام و دوام بالایی برخوردار هستند، اما هزینه ساخت آنها نیز نسبتاً بالا است.

• این نوع استخرها از خاک ساخته می شوند و با ورق ژئوممبران عایق بندی می شوند. استخرهای خاکی با عایق ژئوممبران هزینه ساخت پایینی دارند و از دوام و استحکام خوبی برخوردار هستند.

• این نوع استخرها از آجر ساخته می شوند و با سیمان پوشانده می شوند. استخرهای آجری با روکش سیمان استحکام و دوام خوبی دارند، اما هزینه ساخت آنها نسبتاً بالا است.

استخرهای سنگ و سیمان با عایق ایزوگام

• این نوع استخرها از سنگ و سیمان ساخته می شوند و با ایزوگام عایق بندی می شوند. استخرهای سنگ و سیمان با عایق ایزوگام استحکام و دوام خوبی دارند، اما هزینه ساخت آنها نسبتاً بالا است.

استخرهای خاکی با عایق ژئوممبران

• از مرسوم ترین و کاربردی ترین استخرها، استخرهای خاکی با ورق عایق ژئوممبران هستند. این نوع استخرها به دلیل هزینه ساخت پایین و دوام و استحکام خوب، گزینه مناسبی برای کاربردهای مختلف مانند ذخیره آب کشاورزی، دامداری و مرغداری و پرورش ماهی هستند.

انواع استخرهای ذخیره آب کشاورزی:

استخرهای ذخیره آب کشاورزی در انواع مختلفی وجود دارند، از جمله:

استخرهای ذخیره آب بتنی:

• استخرهای ذخیره آب بتنی یکی از رایج‌ترین انواع استخرهای ذخیره آب کشاورزی هستند. آن‌ها بادوام و محکم هستند و می‌توانند در اندازه‌های مختلف ساخته شوند. با این حال، استخرهای ذخیره آب بتنی گران‌ترین گزینه هستند و می‌توانند زمان زیادی برای ساختن آن‌ها طول بکشد.

استخرهای ذخیره آب فلزی:

• استخرهای ذخیره آب فلزی سبک‌وزن و قابل حمل هستند. آن‌ها می‌توانند در اندازه‌های مختلف ساخته شوند و می‌توانند برای ذخیره آب در مزارع کوچک یا بزرگ استفاده شوند. با این حال، استخرهای ذخیره آب فلزی ممکن است در برابر خوردگی آسیب‌پذیر باشند.

استخرهای ذخیره آب پلاستیکی:

• استخرهای ذخیره آب پلاستیکی ارزان‌ترین گزینه هستند. آن‌ها سبک‌وزن و قابل حمل هستند و می‌توانند در اندازه‌های مختلف ساخته شوند. با این حال، استخرهای ذخیره آب پلاستیکی ممکن است در برابر اشعه ماورا بنفش آسیب‌پذیر باشند.
  استخر ذخیره آب پلاستیکی

استخرهای ژئوممبران

• استخرهای ژئوممبران یکی از انواع استخرهای ذخیره آب کشاورزی هستند که در سال‌های اخیر محبوبیت زیادی پیدا کرده‌اند. این استخرها از ورق‌های ژئوممبران ساخته می‌شوند که یک ماده مصنوعی انعطاف‌پذیر است. ژئوممبران‌ها در برابر آب، اشعه ماورا بنفش و مواد شیمیایی مقاوم هستند و می‌توانند عمر طولانی داشته باشند.

استخرهای ژئوممبران مزایای زیادی نسبت به سایر انواع استخرهای ذخیره آب کشاورزی دارند. این مزایا عبارتند از:

• هزینه پایین: استخرهای ژئوممبران نسبت به استخرهای بتنی و فلزی ارزان‌تر هستند.
• سرعت ساخت بالا: استخرهای ژئوممبران را می‌توان در مدت زمان کوتاهی ساخت.
• نصب آسان: استخرهای ژئوممبران را می‌توان به راحتی نصب کرد.
• عمر طولانی: استخرهای ژئوممبران می‌توانند عمر طولانی داشته باشند.

استخرهای فایبرگلاس

• استخرهای فایبرگلاس یکی دیگر از انواع استخرهای ذخیره آب کشاورزی هستند که از ورق‌های فایبرگلاس ساخته می‌شوند. فایبرگلاس یک ماده مصنوعی است که از الیاف شیشه و رزین ساخته می‌شود. این ماده در برابر آب، اشعه ماورا بنفش و مواد شیمیایی مقاوم است و می‌تواند عمر طولانی داشته باشد.

استخرهای فایبرگلاس مزایای زیادی نسبت به سایر انواع استخرهای ذخیره آب کشاورزی دارند. این مزایا عبارتند از:

• وزن سبک: استخرهای فایبرگلاس سبک هستند و می‌توان آن‌ها را به راحتی حمل کرد.
• نصب آسان: استخرهای فایبرگلاس را می‌توان به راحتی نصب کرد.
• عمر طولانی: استخرهای فایبرگلاس می‌توانند عمر طولانی داشته باشند.

مقایسه استخرهای ژئوممبران و فایبرگلاس

استخرهای ژئوممبران و فایبرگلاس هر دو مزایای زیادی نسبت به سایر انواع استخرهای ذخیره آب کشاورزی دارند. با این حال، تفاوت‌هایی نیز بین این دو نوع استخر وجود دارد.

• تفاوت قیمت: استخرهای ژئوممبران نسبت به استخرهای فایبرگلاس ارزان‌تر هستند.
• تفاوت سرعت ساخت : استخرهای فایبرگلاس را می‌توان در مدت زمان کوتاهی ساخت، در حالی که ساخت استخرهای ژئوممبران زمان بیشتری می‌برد.
• تفاوت نصب: استخرهای فایبرگلاس را می‌توان به راحتی نصب کرد، در حالی که نصب استخرهای ژئوممبران کمی دشوارتر است.
• تفاوت عمر : هر دو نوع استخر می‌توانند عمر طولانی داشته باشند، اما استخرهای فایبرگلاس معمولاً عمر طولانی‌تری دارند.

هزینه استخرهای ذخیره آب کشاورزی:

هزینه استخرهای ذخیره آب کشاورزی بسته به نوع، اندازه و مواد مورد استفاده متفاوت است. به طور کلی، استخرهای ذخیره آب بتنی گران‌ترین گزینه هستند.

هزینه ساخت استخر کشاورزی 

هزینه ساخت استخر کشاورزی به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:

• نوع استخر
• ابعاد استخر
• جنس خاک
• جنس عایق

استخرهای بتنی و سیمانی

• استخرهای بتنی و سیمانی از کمترین هزینه ساخت برخوردار هستند. با این حال، عمر کوتاهی دارند و بازدهی پایینی نیز دارند. ساخت این استخرها بسیار زمان بر است.

استخرهای ژئوممبران

• استخرهای ژئوممبران از مزایای بسیاری چون بازدهی بالا، عمر طولانی و زمان کوتاه مورد نیاز برای اجرا برخوردار هستند. با این حال، به دلیل متریال تخصصی مورد استفاده، هزینه بیشتری در بر دارند. هزینه ساخت این استخرها بسته به ابعاد استخر و میزان ورق های ژئوممبران مورد استفاده متغیر خواهد بود.

استخرهای فایبرگلاس

• استخرهای فایبرگلاس نیز از مزایای بسیاری چون بازدهی بالا، عمر طولانی و زمان کوتاه مورد نیاز برای اجرا برخوردار هستند. با این حال، به دلیل متریال تخصصی مورد استفاده، هزینه بیشتری در بر دارند. هزینه ساخت این استخرها بسته به ابعاد استخر و ابعاد فایبرگلاس متغیر خواهد بود.

نمونه هزینه

• به عنوان مثال، هزینه ساخت یک استخر بتنی با ابعاد 1000 متر مکعب، حدود 100 میلیون تومان است. هزینه ساخت یک استخر ژئوممبران با ابعاد 1000
• متر مکعب، حدود 200 میلیون تومان است. هزینه ساخت یک استخر فایبرگلاس با ابعاد 1000 متر مکعب، حدود 300 میلیون تومان است.

البته این قیمت ها صرفاً تخمینی هستند و ممکن است با توجه به عوامل مختلف، متفاوت باشند.

راهکار

برای کاهش هزینه ساخت استخر کشاورزی، می توان از روش های زیر استفاده کرد:

• استفاده از استخرهای کوچکتر
• استفاده از متریال ارزان تر
• استفاده از نیروی کار ارزان تر

البته باید توجه داشت که کاهش هزینه ساخت استخر نباید منجر به کاهش کیفیت آن شود.

نحوه انتخاب استخر ذخیره آب مناسب:

هنگام انتخاب استخر ذخیره آب مناسب شما، باید عوامل زیر را در نظر بگیرید:

• اندازه استخر: اندازه استخر باید با نیازهای آبیاری شما مطابقت داشته باشد.
• نوع مواد: نوع مواد استخر باید با شرایط آب و هوایی منطقه شما مطابقت داشته باشد.
• هزینه: هزینه استخر باید در بودجه شما قرار داشته باشد.

نکاتی برای انتخاب استخر ذخیره آب کشاورزی

هنگام انتخاب استخر ذخیره آب کشاورزی، باید عوامل زیر را در نظر بگیرید:

• حجم آب مورد نیاز: حجم آب مورد نیاز شما به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله نوع محصولات کشاورزی که می‌خواهید آبیاری کنید و شرایط آب و هوایی منطقه شما.
• نوع محصولات کشاورزی: نوع محصولات کشاورزی که می‌خواهید آبیاری کنید نیز در انتخاب استخر مناسب تأثیرگذار است. برخی از محصولات کشاورزی نیاز به آب بیشتری نسبت به سایر محصولات دارند.
• شرایط آب و هوایی: شرایط آب و هوایی منطقه شما نیز در انتخاب استخر مناسب تأثیرگذار است. اگر منطقه شما دارای آب و هوای گرم و خشک است، باید استخری انتخاب کنید که در برابر گرما و خشکی مقاوم باشد.

مراحل ساخت استخر کشاورزی ژئوممبران

• مرحله 1: مکان یابی
• مرحله 2: محاسبه حجم آب و شکل هندسی
• مرحله 3: حفاری یا خاکریزی و کف سازی
• مرحله 4: انتخاب ژئوممبران
• مرحله 5: تعیین ورودی و خروجی آب
• مرحله 6: اجرای لایه های ژئوتکستایل و ژئوممبران
• مرحله 7: ایجاد حصار محافظ
• مرحله 8: بررسی نقاط جوش و کنترل اتصالات
• مرحله 9: پر کردن حوضچه استخر

مراحل ساخت استخر کشاورزی ژئوممبران

مکان یابی

• با توجه به منابع تامین آب، شیب زمین و روش انتقال آب به استخر، مکان مناسب برای ساخت استخر انتخاب می شود.
• نوع ساختار خاک نیز باید مورد بررسی قرار گیرد.

محاسبه حجم آب و شکل هندسی

• با توجه به حجم منابع آب موجود، حجم آب مورد نیاز کشاورز و ضریب پایایی، حجم کل آب قابل ذخیره سازی محاسبه می شود.
• شکل هندسی استخر نیز با توجه به کمترین هزینه خاکبرداری یا خاکریزی انتخاب می شود.

حفاری یا خاکریزی و کف سازی

• کف استخر با شیب استاندارد ساخته می شود.
• برای زیبایی شکل هندسی استخر و عدم فروریختن، می توان دیوارها را با آجر، گچ بری و بتن ریزی کرد.
• حوضچه ای در اطراف استخر برای قرار دادن لبه های ورق ژئوممبران ساخته می شود.

انتخاب ژئوممبران

• ژئوممبران باید دارای استانداردهای بین المللی و گارانتی ۱۰ ساله باشد.
• ضخامت ژئوممبران بر اساس عمق استخر انتخاب می شود.

تعیین ورودی و خروجی آب:

• لوله ورودی، خروجی و سرریز آب نصب می شود.

اجرای لایه های ژئوتکستایل و ژئوممبران:

• روکش نمدی محافظ ژئوتکستایل و سپس ژئوممبران با دستگاه جوش حرارتی اتوماتیک جوش داده می شوند.

ایجاد حصار محافظ:

• برای جلوگیری از غرق شدن انسان یا حیوانات، حصار محافظ نصب می شود.

بررسی نقاط جوش و کنترل اتصالات:

• پس از انجام تست های مختلف، نقاط جوش و اتصالات بررسی می شوند.

پر کردن حوضچه استخر:

• پس از آبگیری استخر، حوضچه با خاک یا بتن سبک پر می شود.

نکات مهم در ساخت استخر کشاورزی ژئوممبران

• استفاده از ژئوممبران استاندارد و دارای گارانتی
• رعایت شیب استاندارد در کف استخر
• ایجاد حصار محافظ برای جلوگیری از غرق شدن انسان یا حیوانات
• پر کردن حوضچه استخر پس از آبگیری کامل استخر

مزایای استفاده از محصولات آرتا پوشش در استخرهای ذخیره آب کشاورزی:

آرتا پوشش تولیدکننده انواع محصولات ژئوسنتتیک است که می‌تواند در استخرهای ذخیره آب کشاورزی استفاده شود. این محصولات شامل موارد زیر است:

• ژئوممبران: ژئوممبران یک ورق مصنوعی انعطاف‌پذیر است که می‌تواند برای عایق‌بندی استخرهای ذخیره آب کشاورزی استفاده شود. ژئوممبران می‌تواند به جلوگیری از نشت آب از استخر کمک کند و عمر آن را افزایش دهد.
• ژئودرین: ژئودرین یک ورق مصنوعی با ساختار مشبک است که می‌تواند برای تقویت کف و دیواره‌های استخرهای ذخیره آب کشاورزی استفاده شود. ژئودرین می‌تواند به کاهش هزینه‌های ساخت استخر کمک کند و عمر آن را افزایش دهد.
• ژئوتکستایل: ژئوتکستایل یک ورق مصنوعی غیر بافته است که می‌تواند برای فیلتراسیون آب در استخرهای ذخیره آب کشاورزی استفاده شود. ژئوتکستایل می‌تواند به جلوگیری از ورود ذرات معلق به آب کمک کند و کیفیت آب را بهبود بخشد.

استفاده از محصولات آرتا پوشش در استخرهای ذخیره آب کشاورزی مزایای زیر را دارد:

• افزایش عمر استخر: محصولات آرتا پوشش می‌توانند به افزایش عمر استخرهای ذخیره آب کشاورزی کمک کنند. ژئوممبران می‌تواند به جلوگیری از نشت آب از استخر کمک کند و عمر آن را افزایش دهد. ژئودرین می‌تواند به تقویت کف و دیواره‌های استخر کمک کند و عمر آن را افزایش دهد.
  کاهش هزینه‌های ساخت: محصولات آرتا پوشش می‌توانند به کاهش هزینه‌های ساخت استخرهای ذخیره آب کشاورزی کمک کنند. ژئودرین می‌تواند به کاهش هزینه‌های ساخت استخر کمک کند.
  بهبود کیفیت آب: محصولات آرتا پوشش می‌توانند به بهبود کیفیت آب در استخرهای ذخیره آب کشاورزی کمک کنند. ژئوتکستایل می‌تواند به جلوگیری از ورود ذرات معلق به آب کمک کند و کیفیت آب را بهبود بخشد.

خلاصه مطلب استخر ذخیره آب کشاورزی

استخرهای ذخیره آب کشاورزی برای حفظ منابع آب در کشاورزی ضروری است. این استخرها معمولاً در یک حوضه زهکشی در زمینی با شیب ملایم ساخته می شوند و از خاک حفاری شده برای ساخت سد استفاده می شود. استخرهای ژئوممبران به دلیل مزایای اقتصادی و عملی آنها نسبت به مواد سنتی مانند بتن، آسفالت یا قیر محبوبیت پیدا می کنند. ساخت این استخرها شامل حفاری، خاکریزی و استفاده از ژئوممبران مناسب برای اطمینان از حفظ آب است. علاوه بر این، استخرهای ذخیره آب کشاورزی به جلوگیری از هدررفت آب و افزایش کارایی سیستم های توزیع آب در مناطق روستایی کمک می کند. در نظر گرفتن عواملی مانند محتوای خاک رس در استخر و انتخاب مواد برای اطمینان از اثربخشی و طول عمر این تاسیسات ذخیره آب ضروری است.

اگر به دنبال یک سرمایه‌گذاری هوشمندانه برای آینده خود هستید، استخر ذخیره آب کشاورزی گزینه مناسبی است. با استفاده از محصولات آرتا پوشش می‌توانید از مزایای بیشتری در استفاده از استخر ذخیره آب کشاورزی بهره‌مند شوید. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد محصولات آرتا پوشش و استخرهای ذخیره آب کشاورزی، با کارشناسان ما تماس بگیرید.