استاندارد های بین المللی زهکشی و آب بندی سازه های زیرزمینی

معرفی استاندارد های بین المللی در خصوص تولید و اجرای زهکشی و آب بندی سازه های زیرزمینی

در سازه های زیرزمینی شامل گود های عمیق ساختمانی ، گود های ساحلی و تونل ها و … ، موضوع آببندی و عایق بندی رطوبتی بسیار حائز اهمیت و نیازمند کنترل کیفی در جریان تولید و اجرا لحاظ گردد.

در سطح بین المللی استاندارد های متنوعی جهت طراحی و اجرای موضوعات مرتبط به عایق بندی با محصولات ژئوسنتتیک مطرح و ارائه گردیده است که بصورت مختصر به بررسی و توضیح مرتبط به مهمترین و تاثیر گذارترین استاندارد های بین المللی در این خصوص پرداخته میشود .

استاندارد های مرتبط به تولید متریال های موضوع عایق بندی با ورق های ژئوممبران

استاندارد ZTV – ING  :

این استاندارد بین المللی توسط وزارت راه و ترابری کشور آلمان و در موضوع راهسازی و تونل طراحی و تعریف گردیده است که مطابق این استاندارد کنترل کیفی مصالح ژئوممبرانی شامل ژئوممبران PVC و ژئوممبران VLDPE انجام میگردد و عموما ورق ژئوممبران از نوع PVC تنها براساس و با تکیه بر این استاندارد تولید و عرضه میگردد.  آزمون های کنترل کیفی ژئوممبران ها در رسته PVC و VLDPE براساس این استاندارد انجام میگیرد.

استاندارد GRI – GM 13 , GRI – GM 17  :

این استاندارد توسط انجمن بین المللی ژئوسنتتیک تهیه و عرضه شده است که این استاندارد تمامی آزمون ها و جداول فنی محصولات ژئوممبرانی از قبیل HDPE و LDPE را ارائه نموده است و تمامی محصولات ژئوممبران تولید شده با پلی اتیلن توسط این استاندارد کنترل می گردد.  در کشور ایران تولید کنندگان ورق های پلی اتیلنی محصولات خود را بر اساس این استاندارد تولید و عرضه می نمایند.

 ورق های تولید شده در نوع HDPE  مطابق استاندارد GM13  و انواع LLDPE  و VLDPE مطابق استاندارد GM 17  تولید و کنترل می گردد.

استاندارد های مرتبط به روش های اجرایی و راهکارهای استفاده و بکارگیری انواع ژئوممبران ها

استاندارد BS 8102 :

• استاندارد کشور بریتانیا در خصوص زهکشی و آببندی پروژه های ساختمانی و نحوه استفاده از روش های آببندی با توجه به شرایط پروژه و فضای حاکم بر آن

استاندارد ZTV – ING  :

• استاندارد راه و تونل کشور آلمان در خصوص نحوه آببندی بوسیله عایق های ژئوممبران در تونل های زیرزمینی و روش های مرتبط به اجرای آن در سطوح دیواره و کف

استاندارد SIA 272 :

• استاندارد کشور سوئیس در خصوص موضوعات عایق بندی و دیتیل اجرای متریال های ژئوممبرانی که بخش اعظم آن بر پایه استاندارد  ZTV – ING  و نحوه اجرای آببندی تونل ها می باشد.

مختصری از استاندارد BS 8102 بریتانیا :

در این استاندارد سه راهکار جهت محافظت از ساختمان در برابر نشت و نفوذ آب به سازه مطرح گردیده است که شامل :

• زهکشی و هدایت آب به خارج از سازه در طول دوره بهره برداری
• استفاده از پرده آببند (ژئوممبران) در زیر سازه فونداسیون و دیوارهای حائل
• استفاده از افزودنی های آب بند کننده بتن جهت کاهش نفوذپذیری بتن در برابر رطوبت

مطابق راهکار های فوق ، پیشنهادات بر اساس حساسیت ، محل و کاربردی های پروژه اراده گردیده است ، برای مثال در پروژه های با حساسیت بالا و در محل های با تراز آب بالاتر از تراز کف گود استفاده توامان از زهکشی محیط گود و استفاده از پرده آببند پیشنهاد گردیده است تا علاوه بر کاهش تراز آب موجود در ییرامون سازه توسط عامل زهکش ، از بروز رطوبت و نشت احتمالی در طبقات منفی پیشگیری گردد و سازه در برابر سولفاته شدن و ایجاد بوی نم در محیط در امان بماند.

در خصوص استفاده از راهکار های ارائه شده در این استاندارد در کشور ایران

 اجرای بتن آببند بدلیل نیازمندی به دقت در نحوه تولید افزودنی ها و عدم کاهش کیفیت بتن ، ترکیب افزودنی به بتن درحجم ، زمان و مکان مناسب و کنترل کیفی ، نصب صحیح واتر استاپ های پی وی سی و بتن ریزی صحیح و اصولی و کیورینگ  ، به سختی اجرا میگردد .

پرده آب بند:

• مطابق این استاندارد میتوان از عایق های رطوبتی مانند انواع ژئوممبران ، عایق های رطوبتی برپایه قیر ، عایق های رطوبتی برپایه رزین و … استفاده نمود تا سطوح را بوسیله یک لایه نفوذناپذیر در برابر رطوبت و یا جریان آب های زیرزمینی محافظت نمود. استفاده از نوع پرده آببند میتواند براساس حساسیت و شرایط موجود در سایت پروژه توسط مشاورین انتخاب گردد.

زهکشی و هدایت جریان :

• یکی از موثر ترین و کارآمد ترین روش های کنترل جریان آب در پروژه ها ، استفاده از زهکشی به نحوه های مختلف قابل اجرا است . شبکه کانال های زهکش و چاه های زهکشی در کف گود های عمیق و ساحلی در زیر فونداسیون جهت خشک نمودن کف گود یکی از پرکاربرد ترین راهکار های این روش می باشد.

استاندارد ZTV – ING آلمان :

در این استاندارد موضوعات مرتبط به زهکشی ، فیلتراسیون و عایق بندی با متریال های ژئوممبرانی در تونل ها مورد بررسی قرار گرفته است و نحوه کنترل کیفیت متریال ها و تست های مورد نیاز جهت تایید کیفیت آنها اورده شده است که کنترل کیفیت ژئوممبران های PVC مطابق این استاندارد بررسی و سپس به بازار عرضه میگردد.

در استاندارد ZTV آلمان روش آببندی در تونل مطابق راهکار های ذیل ارائه گردیده است:

• در صورت بالاتر بودن سطوح تونل از تراز آب در پشت دیواره ها و کف ، استفاده از زهکشی و عایق بندی بصورت چتری (UMBRELLA) پیشنهاد شده است و عایق ژئوممبران ( SIGNAL LAYER VLDPE ) بعنوان پرده آببند و ژئوتکستایل محافظ به کاربرده شده است.

این روش ، مبتنی بر جلوگیری از بروز رطوبت های آتی و در طول دوره بهره برداری می باشد و همچنین سازه بتنی تونل در طول دوره بهره برداری دچار کاهش توان باربری ، سولفاته شدن و دیگر آسیب های ناشی از نفوذ رطوبت و مواد خورنده به سازه نگردد.

• در صورت همترازی نسبی تونل و آب زیرسطحی ، استفاده از ژئوممبران به همراه افراز بندی بوسیله واتر استاپ های نواری و شلنگ های تزریق ( COMPARTMENTATION ) پیشنهاد گردیده است که بصورت یکپارچه در محیط تونل نصب ، تست و تحویل میگردد.

این عملیات موجب کنترل و هدایت جریان پشت دیواره ها و همچنین اطلاع از نشت در صورت شکست لایه ژئوممبرانی و نفوذ آب به محفظه های تعبیه شده و جلوگیری بوسیله تزریق عایق های مایع ( فوم پلی یورتان ) به محفظه میگردد.

• در صورت وجود بالاتر بودن تراز آب نسبت به تراز تونل و وجود فشار هیدرواستاتیکی درپشت دیواره ها، استفاده از سیستم وکیوم ( VACCUM ) دولایه به همراه افراز بندی بوسیله واتر استاپ و شلنگ های تزریق پیشنهاد میگردد که مشابه با روش تک لایه بوده که یک لایه پشتیبان نهایی دارای ضخامت مناسب به آن افزوده می شود.

در خصوص نوع متریال استفاده شده در این روش ها ، عموما استفاده از ژئوممبران پلی اتیلنSIGNAL LAYER   VLDPE پیشنهاد گردیده است تا بعلت انعطاف مناسب در سقف ها قابلیت نصب را داشته باشد. در سالهای گذشته متریال های برپایه استاندارد ZTV  بعنوان ژئوممبران پی وی سی دارای روکش  PVC – P SIGNAL LAYER  تولید گردیده است که بعلت داشتن پلاستیسایزر ، نرم تر و کارپذیرتر از VLDPE بوده و آنرا به عایق محبوب پیمانکاران تبدیل نموده است.

در کشور ایران با توجه به شرایط موجود در پروژه های ساختمانی دارای آب زیر زمینی میتوان از این استاندارد ها بهره گرفت و پروژه های ساختمانی با دوام و طول عمر بالا را در نظر قرار داد که مستلزم استفاده از طرح های بهینه و متناسب با شرایط کارگاهی و پروژه  و همچنین متریال های باکیفیت در کنار اجرای با دقت و کیفیت می باشد.

شما نیز در خصوص موضوعات زهکشی و یا عایق بندی بوسیله محصولات ژئوسنتتیک می توانید با کارشناسان شرکت آرتا پوشش آرمان توس تماس حاصل نموده و مطابق با شرایط پروژه و اطلاعات مورد نیاز ، از مشاوره و خدمات رایگان ما برخوردار شوید .